TPHCM: Mỗi ngày thải trên 2.000 tấn bao bì nhựa

(Dân trí) – Thiếu những quy định cụ thể nhằm khuyến khích việc tái chế chất thải rắn, hàng ngày người dân TPHCM thải ra ngoài hàng ngàn tấn giấy và bao bì nhựa, đe dọa nghiêm trọng đến môi trường

Nhựa và  giấy chiếm tỷ lệ  cao trong chất thải rắn

Thống kê của Sở  Tài nguyên và Môi trường TPHCM cho thấy trong những thành phần của chất thải rắn thì chiếm tỷ  lệ cao nhất về khối lượng là thực phẩm, sau đó là đến nhựa và giấy. Trong rác thải rắn ở chợ và nhà hàng khách sạn thì thực phẩm chiếm đến 100%, ở trường học là 75,8%. Đáng chú ý, rác nhựa chiếm đến 10,8% trong rác thải ở hộ gia đình và tăng lên đến 19% ở trường học. Rác nilon cũng chiếm tỷ  lệ khá cao trong chất thải rắn ở hộ gia đình và trường học với tỷ lệ 34-36%. Tỷ lệ giấy các loại trong chất thải rắn của hộ gia đình chiếm đến 24,3%.

Những bịch nilon rác thải trên một con kênh tại TP HCM

Qua bảng số liệu này, ông Nguyễn Trọng Nhân, chuyên viên phòng quản lý chất thải rắn, Sở Tài nguyên môi trường TPHCM nhận định một số lượng lớn giấy phế liệu và nhựa không được thu gom để tái sử dụng mà đi thẳng vào bãi chôn lấp rác.

Số liệu cho thấy mỗi ngày hệ thống xử lý chất thải rắn của TPHCM thu gom và xử lý chất thải rắn đô thị được trung bình 6.000 tấn/ngày (đạt 93%) với công nghệ xử lý là chôn lấp hợp vệ sinh. Tuy nhiên, với tỷ lệ phát thải bao bì nhựa đến 36% thì có nghĩa là mỗi ngày TPHCM thải ra khoảng gần 2.200 tấn bao bì nhựa. Còn với tỷ lệ thải giấy các loại chiếm 24,3% tổng lượng chất thải rắn thì có nghĩa là hàng ngày TPHCM thải khoảng 1.440 tấn giấy.

Thiếu quy định khuyến khích việc tái chế

Nguyên nhân chính theo ông Nguyễn Trọng Nhân là do TPHCM chưa có chủ trương cụ thể về quản lý và khuyến khích tái sử dụng và tái chế bao bì nhựa. Do đó, đa số các đơn vị tái chế nhựa đều không mạnh dạn đầu tư công nghệ mới. Đồng ý với quan điểm này, TS Lê Văn Khoa, Quỹ tái chế chất thải TPHCM cũng nhận định: Hiện nay, vẫn chưa có một quy định, hướng dẫn cụ thể nào của chính quyền về quyền và trách nhiệm của các nhà sản xuất, các nhà phân phối cũng như người tiêu dùng trong việc quản lý sử dụng bao bì. Trong khi đó, bao bì được xem như là một phần không thể thiếu đối với các loại hàng hóa. Nhưng đây lại là một nguồn rác thải gây ảnh hưởng lớn tới môi trường bởi việc sử dụng quá mức và việc thu gom, tái chế chưa tương xứng.

Phân tích cụ thể  hơn về công nghệ tái chế chất thải, ông Nguyễn Trọng Nhân nhận định công nghệ tái chế nhựa của TPHCM sau 30 năm vẫn không có những chuyển biến đáng kể, hiệu suất tái chế thấp, chất lượng hạt nhựa kém và chi phí sản xuất cao. Chính vì công nghệ cũ kỹ lạc hậu nên chất lượng bao bì nhựa càng thấp và sau thời gian tái sử dụng phải thải bỏ bao bì nhựa không thể sử dụng được. Thông thường bao bì nhựa trong rác chỉ được tái chế một lần với tỷ lệ pha trộn 70% tổng khối lượng. Để sản xuất được 1 tấn bột giấy cần đến 5m3 gỗ và 100 m3 nước.  Tuy nhiên vì giấy có khả năng phân hủy nhanh hơn nhựa nên mức độ gây ô nhiễm thấp hơn nhựa.

Trước tình hình đã  đến lúc phải báo động, TS Lê Văn Khoa, Quỹ  tái chế chất thải TPHCM đề xuất các giải pháp. Theo đó, nhóm các giải pháp mang tính pháp lý bao gồm: Cấm phân phát bao bì (nilon) miễn phí; Quy định phân loại các loại chất thải bao bì tại nguồn. Bắt buộc các nhà sản xuất có trách nhiệm thu hồi, xử lý sản phẩm bao bì của mình. Quy định tỷ lệ sản xuất bao bì không thể tái chế, khuyến khích bao bì thân thiện với môi trường và có khả năng tái chế được. Đưa ra các quy định, tiêu chuẩn cho các loại bao bì. Quy định về dán nhãn bao bì: hướng dẫn thải bỏ và phân loại, tái chế, cảnh báo về các mối nguy hiểm do ô nhiễm trên các loại bao bì không thể tái chế.

Nhóm các giải pháp mang tính kinh tế như là Thu thuế sản xuất/sử dụng bao bì. Khuyến khích thị trường tiêu thụ sản phẩm bao bì tái chế bằng các ưu đãi về thuế. Ngoài ra, nên thành lập Hiệp hội Tái chế. Lập các điểm thu gom bao bì đã sử dụng. Hỗ trợ hoạt động tái chế (hỗ trợ thông tin, công nghệ, mặt bằng cho các cơ sở thu gom, xử lý, tái chế bao bì).

Hiếu Hiền/Dân Trí điện tử

Chả bao giờ thấy nàng cười

Nàng cũng hay cười lắm chứ?

Chuyến bay VN831 Hà Nội – Bangkok hôm nay, được mấy “nàng tiên” áo dài Vietnam Airlines phục vụ làm tôi nhớ đến “cô hàng xóm” của thi sỹ Nguyễn Bính. Không ít chàng rung động, kể cả người viết bài này khi ngắm tà áo bay.

Giá đừng có dậu mùng tơi /Thế nào tôi cũng sang chơi thăm nàng/…/Chả bao giờ thấy nàng cười /Nàng hong tơ ướt ra ngoài mái hiên.

Hẳn người thiếu nữ trong thơ phải đẹp kiêu sa dù pha chút thoáng buồn. Người yêu thơ tưởng tượng ra người ấy bên “dậu mùng tơi” để nhớ. Nhưng tôi không thích nàng chút nào. Tại sao ta lại yêu một thiếu nữ đẹp mà “chả bao giờ cười”.

Một nàng áo dài đỏ thắm, mặt trái xoan, tóc vấn cao, cổ cao ba ngấn, trông thoáng qua cũng biết là một giai nhân tuyệt tác, hẳn sánh được với “láng giềng” của cố thi nhân. Nếu nàng mỉm cười hẳn sẽ hút hồn bao đấng nam nhi.

Vị khách nọ có lẽ lần đầu đi máy bay, xin nước chè lại đưa cái ly thủy tinh. Nàng nói thầm nhưng như quát : đưa cái tách đây, cốc thủy tinh này không dùng cho nước chè nóng. Môi nàng trái tim, rất xinh nhưng không một nụ cười khi mời khách. Có lẽ nàng giận người yêu tối qua đón muộn nên trưa nay khách bị vạ lây.

Vì sao các “nàng tiên” không cười được ?

Hơi trách nàng nhưng một lúc sau, tôi bắt đầu hiểu tại sao những người đẹp VN Airlines không thích cười. Có lẽ “dậu mồng tơi” ở đây chăng?

Tiếp viên là nghề "làm dâu trăm họ"

Vừa lên máy bay, đám khách Việt Nam chạy nhốn nháo, gọi nhau ầm ỹ. Túi lớn, túi nhỏ, tay xách nách mang. Chưa ngồi yên chỗ trên hàng đầu đã tìm người bạn dưới hàng ghế cuối để tán chuyện. Thấy người đẹp đi lại các anh thi nhau oang oang bình phẩm.

Mấy tà áo dài đỏ chạy đôn đáo để nhắc nhở mãi mới hết được đám khách về chỗ và thắt dây an toàn. Vừa cất cánh được chục giây đã thấy “lách cách” tiếng tháo khóa dù máy bay đang vượt đám mây chòng chành, rất nguy hiểm. Hình như làm thế, khách ta cảm thấy là “người hùng” trước các hoa hậu trên không ?

Anh bạn cạnh tôi còn giải thích là không nên thắt dây an toàn vì như thế khi có sự cố trên máy bay, không kịp mở khóa mà chạy. Anh có biết đâu, nếu máy bay trên mặt đất mới có thể thoát hiểm. Nếu đang ở trên cao 11km, gặp vùng không khí loãng, máy bay bị giảm độ cao đột ngột vài chục mét thì anh định chạy đi đâu? Khi đó, không thắt dây an toàn thì anh sẽ rơi tự do trong máy bay như quả bóng.

Đi trên máy bay mà khách ta cười nói ầm ầm, tán chuyện như đi xe đò miền Đông. Có bia rượu, các chàng thi nhau gọi uống, mặt đỏ phừng phừng. Ai đó bấm vào nút gọi tiếp viên. Người đẹp chạy lại hỏi “anh cần gì” thì khách cười toe toét “thử cái nút tí!”.

Ăn xong, mỗi “bác” một cái tăm trong miệng, vừa xỉa quèn quẹt vừa chép miệng. Có chị còn ngậm tăm ở khóe miệng, đi lại trong khoang thoải mái như đang ở đình làng sau đám cỗ. Vào phòng vệ sinh sẽ biết thủ phạm trước là một bác trai nào rồi. Nước tiểu tung tóe trên bồn cầu trên chiếc Airbus 320 mới tinh.

Máy bay sắp hạ cánh. Loa nhắc mọi người “dựng thẳng đứng ghế ngồi, gấp bàn ăn và cài dây an toàn” nhưng hình như không ai để ý, trừ các bạn Tây. Kêu mọi người thắt dây xong, người đẹp vừa về chỗ thì vài “bác” ngồi cạnh lối đi lại bỏ dây ra, đứng lên, nghển đầu ra cửa sổ để xem đường cao tốc Bangkok khi nhìn từ trên cao có đẹp không.

Nàng không thể cười, hai mắt nàng như có nước…

Một chàng khác cạnh tôi thản nhiên rút điện thoại di động, bật lên để thử sóng mobile ở độ cao 500 mét. Tôi nhắc làm thế sẽ nhiễu hệ thống điều khiển của sân bay, rất nguy hiểm thì bị lườm “anh già nên sợ chết”.

Máy bay vừa tiếp đất vài giây thì đã nghe tiếng “lách cách” hàng loạt để tháo dây an toàn. Hai ba chàng thanh niên đã đứng lên để chuẩn bị lấy đồ trên ngăn hành lý. Một bà Tây đi cùng sợ quá nhắc nhở, các anh ơi đừng làm thế, nguy hiểm lắm, máy bay đang ở tốc độ trên mặt đất là 200-300 km/giờ, nhỡ nó quay ngang trên đường băng thì các anh đập đầu vào thành máy bay mà “đi” luôn đấy.

Ở cửa máy bay, thay vì cười, cảm ơn và good bye khách, các nàng bận nhắc nhở, các anh các chị đừng chen lấn, xin đi hàng một. Khi tôi cảm ơn thì nàng áo đỏ trong mộng cũng không thể cười được nữa vì quá mệt.

Chúng ta hay chê tiếp viên HKVN không cười. Họ là những tượng Venus biết đi, vô hồn và vì bay trên không nên xa cách trần thế. Có thể họ chưa học nghệ thuật “nghiến răng để cười” với khách. Nhưng hôm nay chứng kiến họ phục vụ đám khách trên tôi lại nghĩ khác. Dù có niềm nở đến đâu cũng dễ trở thành hàng xóm “không nhếch mép” của thi nhân Nguyễn Bính.

Muốn “không có dậu mồng tơi” ngăn cản ta đến với người đẹp trên cao, xin những hành khách sang trọng, vì người sang mới đi máy bay, hãy giúp họ vui bằng cách ăn uống nhỏ nhẹ, nói chuyện đủ nghe trong khoang, vào nhà vệ sinh giữ cho sạch sẽ, thắt dây an toàn trên suốt chuyến bay và đừng bật di động khi máy bay cất hay hạ cánh.

Tôi mong người đẹp của Vietnam Airlines vui để thấy nụ cười quyến rũ. Biết nàng áo dài đỏ quay về Hà nội chiều nay với đám khách khác, chợt nhớ cảm xúc của thi nhân xưa.

Mắt nàng đăm đắm trông lên /Con bươm bướm trắng về bên ấy rồi /Bỗng dưng tôi thấy bồi hồi /Tôi buồn tự hỏi hay tôi yêu nàng…

Hiệu Minh
Ghi từ sân bay Bangkok

Lời bình của GS Nguyễn Văn Tuấn

Chao ôi, ông nhà báo này dám lấy thơ của ông Nguyễn Bính ra để viết về các nàng tiếp viên Vietnam Airlines. Tôi phản đối. Cô hàng xóm trong thơ Nguyễn Bính duyên dáng hơn các tiếp viên VNA nhiều chứ. So sánh như vậy là tôi … phản đối.

Ừ thì tôi thấy cũng thông cảm cho các nàng vì phải làm dâu trăm họ, nhất là “họ Việt Nam” thì có mà điên được. Tuy nhiên, trong các chuyến bay quốc tế tôi vẫn thấy các cô ấy vẫn ít cười. Các nàng rót rượu không bao giờ đầy li, cứ như là tiết kiệm cho VNA vậy. Giờ bay dài, thay vì làm sạch cầu tiêu, các cô … tranh thủ đi ngủ. Do đó, cầu tiêu của VNA rất dơ bẩn. Giấy vệ sinh thì thuộc loại rẻ tiền (chắc là made in China!) Đó là chưa kể phần tiếng Anh tiếng U của các cô cũng không khá mấy, nên có khi gây ra nhiều ngộ nhận vui vui. Tôi bay nhiều với VNA nên chứng kiến nhiều chuyện rất vui. Nói chung, tôi thấy VNA còn phải cải tiến nhiều hơn nữa để cạnh tranh, chứ cái kiểu đem văn hóa đến thế giới như thế thì phiền phức lắm.

NVT